Wersja do pobrania - Program_profilaktyczny_aktualizacja_wrzesien_2015._(1).doc
z Oddziałami Integracyjnymi
im. Jana Pawła II
w Międzyrzecu Podlaskim
PROGRAM
PROFILAKTYCZNY ,,ŻYJ ZDROWO”
DLA UCZNIÓW SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 3 Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI
IM. JANA PAWŁA II
W MIĘDZYRZECU PODLASKIM
NA LATA 2013 - 2016
SPIS TREŚCI
WSTĘP
DIAGNOZA ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZEGO
STRUKTURA PROGRAMU
Cel nadrzędny
Cele operacyjne
Uczniowie
Rodzice
Nauczyciele
Strategie informacyjne
Strategie edukacyjne
Strategie działań alternatywnych
Strategie interwencyjne
Rodzaje zadania
Profilaktyka uniwersalna
Profilaktyka selektywna
Profilaktyka wskazująca
Sposoby realizacji
Termin
Osoby współodpowiedzialne
WSTĘP
Profilaktyka to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowy styl życia.
Profilaktyka jest przede wszystkim sposobem chronienia człowieka przed zagrożeniami, reagowaniem na nie. Jej głównym celem jest ochrona człowieka, dziecka, ucznia przed wszelkimi zakłóceniami w rozwoju.
Wychowanie jest procesem, w którym wychowanek ma dojść do pełni osobowego rozwoju poprzez uznanie i przestrzeganie norm społecznych, przyjęcie postawy życzliwości i miłości do ludzi, uświadomienie sobie celów życiowych, wzrost poczucia odpowiedzialności za własny rozwój i dobro wspólne. Wychowanie jest nadrzędne do profilaktyki.
Opracowany program profilaktyczny „Żyj zdrowo” jest zgodny z potrzebami uczniów. Uwzględnia specyfikę szkoły, środowiska lokalnego, zasoby ludzkie konieczne do realizacji założonych w programie zadań. Bierze pod uwagę warunki i możliwości rozwojowe dzieci i młodzieży. Jest integralna częścią wychowania zdrowotnego. Podejmuje zadania promujące zdrowy styl życia. Uwzględnia poszanowanie praw dziecka.
Działania profilaktyczne realizowane będą w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy, zajęć z określonych przedmiotów, podczas uroczystości i imprez szkolnych oraz poprzez różne formy działalności pozalekcyjnej szkoły. Przewidziano uczestnictwo uczniów w warsztatach, spektaklach, akcjach, festynach, konkursach z wykorzystaniem różnorodnych metod i form ich aktywności.
Program profilaktyczny „Żyj zdrowo” jest spójny z programem wychowawczym szkoły.
Celem tego programu jest przede wszystkim promowanie zdrowego stylu życia – bez papierosów, alkoholu, narkotyków, bez agresji i przemocy, tworzenie szkoły nadziei – miejsca, które pomaga młodemu człowiekowi odnaleźć odpowiedź na zasadnicze pytanie – jak dobrze żyć w XXI wieku.
DIAGNOZA ŚRODOWISKA WYCHOWAWCZEGO
Podstawą do opracowania Programu profilaktycznego „Żyj zdrowo” była dokładna diagnoza sytuacji szkolnej i rodzinnej uczniów, analiza problemów występujących w środowisku lokalnym, a także wnioski z realizacji programu wychowawczego szkoły.
W oparciu o wyniki obserwacji, rozmów, wywiadów, ankiet przeprowadzanych wśród uczniów, rodziców, nauczycieli wyróżniono następujące pozytywne cechy pracy szkoły;
Należy zwrócić uwagę na:
W sytuacji, gdy niemal codziennie media relacjonują przypadki patologicznych zachowań dzieci i młodzieży, gdy utrzymuje się wysoki poziom przestępczości nieletnich, a jednocześnie niewydolności wychowawczej znacznej części rodzin, ich bezrobocia - skierowanie uwagi wszystkich osób na ukazanie właściwej drogi młodym ludziom jest przedsięwzięciem szczególnie zasadnym.
Szkoła nasza funkcjonuje w mieście o wysokim wskaźniku bezrobocia. Rodziny pozostające bez środków do życia zgłaszają się licznie po pomoc do MOPS, każdego roku p.150 uczniów korzysta z bezpłatnego dożywiania w stołówce szkolnej.
Zjawisko braku perspektyw życiowych – brak pracy i stałych źródeł dochodów, praca rodziców poza krajem lub poza miejscem zamieszkania, nadużywanie alkoholu, sięganie po inne środki uzależniające przybiera tendencję wzrostową i dotyka coraz większej grupy osób, w tym bezpośrednio i pośrednio dzieci.
Szacuje się, że w każdej klasie szkolnej jest kilkoro dzieci z rodzin z problemem alkoholowym. Uczniowie ci stanowią ok. 20% uczniów naszej szkoły. Dzieci z rodzin pijackich, o niskim poziomie kultury piją alkohol częściej niż dzieci z rodzin nie dotkniętych problemem alkoholowym.
Niebezpieczeństwo związane z rozwojem uzależnień jest ogromne, zważywszy na fakt, iż w Międzyrzecu Podlaskim dostęp do wszelkiego rodzaju środków uzależniających jest łatwy (m. in. rozwinięta jest sieć nielegalnej sprzedaży związana z handlem przygranicznym), a zakaz sprzedaży napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych młodzieży do lat 18 jest przez niektórych sprzedawców łamany (jak wiadomo z sondaży), bądź przez małoletnich umiejętnie omijany. W roku 2010 dodatkowo pojawiły się dwa sklepy z „dopalaczmi”.
Nasza szkoła jest środowiskiem zdecydowanie przyjaznym dziecku, dbającym o zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa – zarówno fizycznego, jak i psychicznego, przy ścisłej współpracy z rodzicami.
Działania nauczycieli nastawione są na kształtowanie zdrowej osobowości wychowanków, oraz na otwieranie przed nimi drogi do szczęśliwego życia.
STRUKTURA PROGRAMU
Cel nadrzędny – Promowanie zdrowego stylu życia
Cele operacyjne:
Uczniowie:
Rodzice:
Nauczyciele:
Strategie informacyjne
Strategie edukacyjne
Strategie działań alternatywnych
Strategie interwencyjne
5. PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
Rodzaje zadania 1 |
Cele2 |
Sposoby realizacji 3 |
Termin 4 |
Osoby współodpowiedzialne 5 |
Profilaktyka uniwersalna
|
Kształtowanie odpowiedzialności za siebie i innych, za podejmowane decyzje i zachowania. Szerzenie wśród dzieci i młodzieży znajomości praw dziecka i ucznia oraz wyrabianie nawyku poszanowania go.
Zapewnienie dzieciom i młodzieży dobrych warunków wszechstronnego rozwoju – zapobieganie zachowaniom ryzykownym.
Kształtowanie właściwych postaw wobec uzależnień i substancji psychoaktywnych.
Opóźnianie wieku inicjacji nikotynowej, alkoholowej, narkotykowej.
Kształtowanie postaw asertywnych, wyrabianie szacunku dla samego siebie i swoich decyzji.
Promocja zdrowego stylu życia.
Kształtowanie pozytywnego obrazu siebie poprzez: poznawanie swoich mocnych stron. Docenianie własnych sukcesów.
Właściwa organizacja czasu wolnego. Rozwijanie zainteresowań, uzdolnień, umiejętności poprzez organizowanie kół zainteresowań i zajęć alternatywnych.
Szkolenie kadry pedagogicznej w zakresie umiejętności wychowawczych.
Zacieśnienie współpracy szkoły z domem rodzinnym ucznia.
|
Zapoznanie uczniów z punktami statutu dotyczącymi zakazu używania środków uzależniających, przeciwdziałaniu agresji i przemocy, praw i obowiązków uczniów. Lekcje wychowawcze dotyczące praw i obowiązków ucznia i praw dziecka oraz odpowiedzialności za łamanie norm społeczno – moralnych. Rozwijanie wrażliwości społecznej dzieci i młodzieży – uwrażliwianie na potrzeby rówieśników potrzebujących pomocy i na potrzeby innych ludzi. Spotkania z policją. Podejmowanie tematyki dbałości o zdrowie na różnych zajęciach i przedmiotach.
Prawda i mity na temat uzależnień. Informowanie o społecznych i zdrowotnych skutkach uzależnień – prowadzenie działań informacyjno – edukacyjnych: - projekcje filmów edukacyjnych dotyczących zagrożeń cywilizacyjnych, o tematyce profilaktycznej, - warsztaty profilaktyczne - gazetki tematyczne, plakaty informacyjne - literatura tematyczna, broszurki, ulotki - twórczość plastyczna – plakaty, komiksy – konkursy plastyczne - twórczość literacka – poezja, proza – konkursy literackie - konkursy wiedzy, quizy z zakresu uzależnień - informacja o kontaktach z instytucjami i specjalistami zajmującymi się problematyką uzależnień, przemocy, praw dziecka, itp.
Realizacja programów profilaktycznych bądź ich elementów: Spójrz inaczej Elementarz II czyli Program Siedmiu Kroków Nasze spotkania To jest Twoja decyzja Znajdź właściwe rozwiązanie, Nie pal przy mnie proszę, Trzymaj formę, itp.
Realizacja zajęć profilaktyczno-wychowawczych: Jaki jestem”, „Jak radzić sobie w trudnych sytuacjach”, „Asertywność na co dzień”, „Razem przeciw przemocy i agresji”, „Sztuka odmawiania”, pogadanki klasowe poruszające tematy dotyczące godności i podmiotowości ucznia.
Udział dzieci i młodzieży w akcjach profilaktycznych w szkole i poza szkołą: Konkurs ,,Młodość- Trzeźwość”, udział w „Dniu Życia” Festyn miejski ,,Dzień Sportu i Profilaktyki”, Spotkania z teatrem profilaktycznym – spektakle profilaktyczne
Udział dzieci i młodzieży w zawodach sportowych, konkursach artystycznych i przedmiotowych. Promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych, naukowych, sportowych) poprzez nagrody, pochwały, stypendia.
Działania organizacji szkolnych - SKS, SK LOP, SU, Szkolne Koło Caritas. Bogata oferta zajęć pozalekcyjnych.
Kierowanie uczniów do udziału w zajęciach i organizacjach pozaszkolnych.
Propagowanie kursów i szkoleń Referaty Warsztaty szkoleniowe Lekcje otwarte, superwizje Szkoleniowe rady pedagogiczne Promowanie literatury z zakresu profilaktyki i wychowania, scenariuszy przedstawień i imprez, zachęcanie do udziału w organizowanych i ogłaszanych akcjach w szkole i poza szkołą.
Pedagogizacja rodziców: Profilaktyka domowa, Zainteresowanie rodziców problematyką uzależnień, agresji, poszanowania praw dziecka – pogadanki, przedstawianie wyników ankietowania, włączanie do akcji prowadzonych w szkole i poza szkołą.
|
wrzesień
Zgodnie z planami pracy wychowawcy klasowego i pedagoga szkolnego
Zgodnie z planami pracy dydaktycznej oraz planami pracy wychowawcy klasowego i pedagoga szkolnego
kwiecień czerwiec raz w semestrze
praca ciągła
Zgodnie z kalendarzem szkoleń
Praca ciągła zgodna z oczekiwaniem rodziców |
Wychowawcy
Wychowawcy, Pedagog szkolny
Wychowawcy, Pedagog szkolny, Nauczyciele, Wychowawcy świetlicy Nauczyciele biblioteki
Pedagog szkolny, Wychowawcy klas
Dyrektor szkoły, Wychowawcy klas Nauczyciele
Dyrektor szkoły, Lider WDN, Liderzy zespołów przedmiotowych i wychowawczego, Pedagog szkolny, Nauczyciele biblioteki
Wychowawcy klas, Lider Zespołu Wychowawczego, Pedagog szkolny, |
Profilaktyka selektywna
|
Wyodrębnianie grup dzieci i młodzieży, które wychowują się w niekorzystnych warunkach: -patologicznych -dysfunkcyjnych -ubogich, bezrobotnych -z problemem alkoholowym, itp.
Zdiagnozowanie ich potrzeb i trudności, określenie stopnia zagrożenia, charakteru i głębokości problemów psychologicznych, rodzinnych, szkolnych.
Podjęcie wczesnej interwencji. |
Opracowanie przez wychowawców klasowych informacji o uczniach trudnych – z podaniem przyczyn zaistniałych trudności.
Kontrola zachowania uczniów, postępów w nauce, bliższe poznanie środowiska rodzinnego, uwarunkowań społecznych.
Wymiana informacji o sposobach pracy z uczniami trudnymi – współpraca w zakresie usuwania istniejących problemów wychowawczych.
Przedstawienie na Radzie Pedagogicznej zebranych informacji o sytuacji profilaktyczno – wychowawczej.
Kierowanie uczniów do pedagoga szkolnego, do PPP i do poradni specjalistycznych, objęcie ich pomocą psychologiczno – pedagogiczną w szkole.
Współpraca z Policją, Sądem dla Nieletnich, PPP, MKRPA, PCPR , w zwalczaniu zjawisk negatywnych.
Zgłaszanie dzieci z rodzin potrzebujących wsparcia do MOPS, MKRPA w celu objęcia ich akcją pomocy społecznej (wypoczynek letni, wycieczki, bezpłatne obiady, dofinansowanie do zakupu podręczników, stypendia socjalne).
Praca indywidualna z uczniem. Spotkania grupowe.
Kierowanie uczniów do klubów sportowych, świetlicy socjoterapeutycznej, organizacji, kół zainteresowań, itp.
Stosowanie środków organizacyjno – dyscyplinarnych (nagany, ocena z zachowania). Współpraca z rodziną dziecka – udzielanie fachowej pomocy i wsparcia. Udostępnianie rodzicom i uczniom informacji o specjalistycznej pomocy poza szkołą.
|
Praca ciągła
Praca ciągła
Luty Czerwiec
Praca ciągła
Zgodnie z potrzebami
|
Wychowawcy klas
Wychowawcy klas, Pedagog szkolny
Pedagog szkolny Lider zespołu wychowawczego
Wychowawcy klas, Pedagog szkolny
Pedagog szkolny, Wychowawcy klas Wychowawcy świetlicy
Pedagog szkolny, Wychowawcy klas Wychowawcy świetlicy
Wychowawcy klas, Dyrektor szkoły Pedagog szkolny,
|
|
|
Profilaktyka wskazująca |
Zorganizowanie specjalistycznej pomocy dla dzieci i młodzieży oraz ich rodzin funkcjonujących w sposób zaburzony i patologiczny.
Ograniczanie głębokości i czasu trwania zaburzeń /uzależnień/ Zmniejszenie szkód związanych z ryzykownym trybem życia.
|
Współpraca z osobami i instytucjami pozaszkolnymi w sprawie organizacji pomocy rodzinom w trosce o dobro dziecka: Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Policją, Miejskim Zespołem Interdyscyplinarnym ds. przemocy w rodzinie Kuratorami: zawodowymi, społecznymi Placówkami służby zdrowia Poradniami i oddziałami odwykowymi Organizacjami samopomocowymi Biurem Rzecznika Praw Dziecka organizacjami pozarządowymi – PARPA, Monar, Karan, Towarzystwem ,,Powrót z U” i innymi.
Opiniowanie i wnioskowanie do Sądu w sprawie uczniów i ich rodzin - sprawy opiekuńcze, nieletnich, alkoholowe.
|
Zgodnie z potrzebami
|
Dyrektor szkoły, Pedagog szkolny
|
konkretnych przypadkach i zastosować właściwe formy pomocy.
Nazwa instytucji |
I. Powiatowa Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Białej Podlaskiej Filia w Międzyrzecu Podlaskim |
II. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Białej Podlaskiej |
III. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Międzyrzecu Podlaskim |
IV. Komisariat Policji w Międzyrzecu Podlaskim |
V. Powiatowa Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna w Białej Podlaskiej |
VI. Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Międzyrzecu Podlaskim |
VII Sąd Rejonowy w Radzyniu Podlaskim III Wydział Rodzinny i Nieletnich, Kuratorzy rodzinni |
VIII Poradnia „Powrót z U” w Białej Podlaskiej |
Monitorowanie Programu profilaktycznego „Żyj zdrowo” odbywa się na bieżąco w czasie jego realizacji. W celu zobiektywizowania monitoringu mogą być zastosowane następujące metody: testy i ankiety dla nauczycieli, rodziców i uczniów.
EWALUACJA PROGRAMU
Ewaluacja Programu profilaktycznego „Żyj zdrowo” dokonana zostanie pod koniec każdego roku szkolnego.
Cel ogólny ewaluacji:
Cel szczegółowy:
Możliwe metody zbierania informacji: obserwacja, analiza dokumentów szkolnych, analiza osiągnięć uczniów, wywiady oraz badania kwestionariuszowe: techniki socjometryczne, wypracowania, ankiety, sondaże, itp.